SANAL DÜNYADAKİ DEĞİŞMELER

Hatırlıyorum eşim doktora yapmak amacıyla gittiği Almanya’da Sinclair  ZX 81 mikrobilgisayarı  alıp 1982 yılında Elazığ’a getirmişti. Elazığ’daki ilk mikrobilgisayardı. 1983 yılında yine kentimizde ilk bilgisayar dersi ve halka açık kursları eşim vermişti. Bilgisayar alımı maddi anlamda kolay değildi. Ancak belli ekonomik düzeye erişmiş kişiler sahip olabiliyorlardı. Bu nedenle olacak ki halka açık kursları şehrin ekonomik yönden iyi olanlar ile sosyal statüsü iyi olanlar takip edebilmişlerdi. İçlerinde olgun yaşta uzman doktorlar, kurum müdürleri, rütbeli subaylar, serbest iş adamları, akademisyenler vardı. Başvurularda gruplar göz önüne alınarak sınıflar ayrı ayrı oluşturulmuştu.

İlerleyen zamanda Fırat Üniversitesinin bünyesinde eşimin kurduğu ve yayın yapan Fırat Televizyonundan halka yönelik bilgisayar kursu düzenleniyor ve sonuçta yapılan sınav sonrasında katılımcılara sertifika veriliyordu. Bu süreçte yine biliyordum ki bir bilgisayara sahip olmak çok zordu. Çünkü aileler için bilgisayar almak bütçeyi zorluyordu.  Televizyon kanalıyla yapılan eğitimi almak isteyenler üniversiteden bilgisayar kiralar ve eğitim sonrasında teslim ederlerdi. Yine hatırlıyorum ki evlerinde bilgisayar olan aile sayısı az olduğundan özellikle çocuklar oyun cd’lerini alırlar bir bilgisayarı olan eve gezmeye gitmek için can atarlardı. Tıpkı 1970’li yıllarda evinde televizyon olanlara gitmenin ayrıcalığını yaşar gibi.

İyi bir masa üstü bilgisayar almak için 1500-2000 dolar arasında para vermek gerekiyordu. Temel ve basit olan QBASIC ve DBASE gibi programlama dili ve veri taban yazılımı ile ihtiyaca cevap veren programlar yazılıyordu.  Bir süre sonra bilgisayarlar, daktilo yerine kullanılan, program kodu yazılan makina olmaktan çıkmaya başladı. Kullanım alanı genişledikçe ihtiyaç daha fazla oldu. Arz talep meselesi çerçevesinde bilgisayarların özellikleri çeşitliliği arttı, fiyatları da daha makul seviyelere inmeye başladı.

Üniversitemiz bilişim anlamında teknolojik gelişmeleri yakından takip ediyordu ve 1990 yılında EARN denilen ağ bağlantısını kullanan ilk 8 üniversite arasında yer alıyordu. 1995’li yıllarda eşimin bir projesi ile Fırat Üniversitesi çevirmeli hat sistemi ile internete bağlanmayı gerçekleştirmişti. Çok geçmeden birçok aile bilgisayar sahibi oldu. Yazılarımız için daktilo artık kullanmadık. Mühendislik alanında ki projeleri kocaman proje kâğıtları üzerinde taşımaya son verdik. Bunlar gibi tek yönlü kullandığımız makineler  internetin gelişiyle daha çok alanda kullanılma ihtiyacını doğurdu. Bankacılık işlemleri, alış veriş,  haberleşme, günlük gazeteleri okuma, eğitim öğretim programları ile okula devam etmeden eğitim almayı gerçekleştiren, eş zamanlı görüşmeyi sağlayan, yemek tariflerini anında elde ettiğimiz bu teknolojinin esiri olmuş birçok insan bulunmaktadır.

Bilgisayar artık lüks değil, kaçınılmaz ihtiyaç listemize girmiştir. Özelliklerine göre değişen fiyatları ile bütçelere uygun bilgisayar almak daha kolay oldu sayılır.  Baş döndürücü hızla gelişen teknoloji bilgisayar masalardan kucağımıza, kucağımızdan avucumuza kadar küçülterek getirdi. İnternet bağlantısı olan cep telefonları dahi haberleşmeyi zaman ve mekân tanımaksızın her yerde gerçekleştirmektedir. Bilişim ve teknolojik gelişimlerin birleşmesi, hayatı kolaylaştırdığı gibi renklendirmektedir.  Artık yalnızlığın arkadaşıdır. Bilgiye birinci elden ulaşmayı sağlayan kaynaktır. Yakınları uzak edendir.

Nerden nereye geldik diye yenilikler tünelinde gezinti yaparsak ve aradaki farkı birkaç yıl öncesi ile kıyaslarsak, gelişmelerin baş döndürücü hızda olduğunu görürüz. Adı ne olursa olsun sanal dünyanın bize getirisini inkâr edemeyiz. Peki, bilinçli ve bilinçsiz kullanıcılar neyi?  Nasıl? Ne amaçla? Ne zaman? Ne için kullanıyor? Bu teknolojilerin getirileri varken, götürüleri yok mu? Sanal dünya artık maalesef suç işleme ortamları olmada da hızla gelişiyor ve yasalar, işlenen sanal suç sayı ve çeşitliliğine ayak uydurmada geride kalabiliyor!